Zichtbaar op de fiets

Het zicht op de fiets versus in de auto
Wat gebeurt er met je zicht(baarheid) in het donker? Je ogen passen zich aan de lichtomstandigheden aan. Als fietser heb je een breder gezichtsveld, omdat je weinig (omgevings)licht voor je ziet. Jouw ogen wennen daarom aan het donker, waardoor contouren in de omgeving je voldoende beeld geven om te anticiperen op de omgeving. De snelheid ten opzichte van een auto ligt ook lager, waardoor anticiperen makkelijker is. Het gezichtsveld voor automobilist is veel nauwer. Door (het sterke licht van) de koplampen ziet een automobilist wat er recht voor de auto gebeurt wel in detail. Juist hetgeen wat er buiten gebeurt, is niet (of nauwelijks) zichtbaar. Dat betekent dat een fietser een auto veel sneller ziet dan dat de automobilist een fietser ziet. Tel daarbij bovenop dat 42% van de Nederlanders moeite heeft om goed te zien in het donker. Nachtblindheid is hier deels oorzaak van. Maar ook tijdelijke verblinding zoals tegemoet rijdend verkeer is in veel gevallen erg hinderlijk voor het zicht. De ogen van een automobilist hebben dan weer tijd nodig om te wennen aan het donker.

Opvallen op de fiets
Nu je weet dat het zicht in het donker tussen een automobilist en fietsers kan verschillen, is het belangrijk hier op te anticiperen! Hoe doe je dat? Pas actieve én passieve verlichting toe. Actieve verlichting is verlichting die zelf licht geeft, zoals je fietslamp. Passieve verlichting daarentegen is verlichting die oplicht wanneer er licht op schijnt. Je kunt hierbij denken aan reflectoren of reflecterende (fiets)kleding. Hoe meer je toepast, hoe meer je opvalt in het keer. Welk effect actieve en passieve verlichting heeft, vind je in onderstaande afbeelding. Met donkere kleding ben je met 20 meter zichtbaar. Voeg je reflectie toe op bewegende delen dan ben je met 150 meter zichtbaar. Met actieve verlichting daarentegen ben je met minimaal 500 meter zichtbaar!

Wij zetten de tips voor fietsverlichting op een rij voor je:
Als fietser dien je in het donker en bij slecht zicht een voorlicht en achterlicht aan te hebben. Dit mogen ook losse lampjes zijn. Daarnaast moet de fiets voorzien zijn van reflectoren op de achterkant, trappers en wielen of banden.

Regels voor fietsverlichting

• Wit of geel licht voor;
• Rood licht achter;
• De lampen moeten recht vooruit of recht achteruit schijnen;
• De lampen mogen niet knipperen;

Gebruik je losse lampjes in plaats van vaste fietsverlichting? Dan gelden bovenstaande regels en moeten de lampjes goed zichtbaar zijn. Er mag niets voor of overheen hangen. Goed opletten dus wanneer je een fietsmand of -tas aan je bagagedrager bevestigt. Daarnaast mag je de lampjes alleen aan je bovenlichaam vastmaken (mag ook op kleding).

Een fiets op twee wielen dient de volgende reflectie te hebben:

• Een rode reflector op de achterzijde van de fiets (geen driehoek);
• Witte of gele reflectoren op de wielen (velgen) of banden;
• Vier gele reflectoren op de trappers.

Met al deze tips op zak, ben je nu beter geïnformeerd over waar fietsverlichting aan moet voldoen. Toch adviseren wij je om je altijd te houden aan de wettelijke eisen die worden gesteld aan fietsverlichting. En let op, dat kan per land verschillen! Zo zijn de wettelijke eisen in Nederland vrij summier. In Duitsland daarentegen stellen ze een stengere norm, het StVZO-keurmerk. Wat ons betreft zijn de wettelijke eisen minimale eisen. Jouw veiligheid staat namelijk voorop. Zorg er daarom voor dat je te allen tijden goed zichtbaar bent (tip: gebruik onze tips).

Zet niet alleen ’s avonds jouw fietsverlichting aan, maar ook overdag. Waarom horen wij je denken… wij geven je twee redenen:

1. In de autobranche maken ze al gebruik van deze techniek: dagrijverlichting. Deze verlichting is bedoeld om je beter zichtbaar te maken overdag. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer auto’s gebruik maken van dagrijverlichting zij minder vaak betrokken zijn bij ongelukken. Eigenlijk best logisch om hetzelfde voor een fiets te doen. Let op, dagrijverlichting bestaat vaak uit een fel en knipperend licht. Dit is overdag toegestaan, maar op de momenten dat je jouw (vaste) fietsverlichting moet voeren, is dagrijverlichting niet toegestaan. Je fietsverlichting dient dan namelijk constant te branden.


2. Het kan zijn dat je op de fiets stapt wanneer het nog voldoende licht is. Het kan vervolgens al snel donker worden en fiets je in schemer. Afstappen om je fietsverlichting aan te doen is dan wenselijk maar wordt vaak niet gedaan. 20% van de fietsongelukken vindt in schemer of donker plaats. Door standaard je fietsverlichting aan te zetten, voorkom je dat je (en daarmee andere verkeersdeelnemers) verrast wordt door schemer, wegen die minder goed belicht zijn en slecht zicht door bijvoorbeeld regen. Wel zo veilig!